De Veger - Het verhaal van een meisje en haar monster | Een boek over vriendschap en armoede

Wanneer kinderen in de klas wel eens klagen, dan wijs ik ze erop dat er weinig reden tot klagen is. Er zijn namelijk kinderen, volwassenen en ook dieren op de wereld die het veel zwaarder hebben dan iemand die nog zeker twee pagina's met rekensommen moet afmaken. Kinderen roepen wel eens gekscherend dat veel huiswerk een vorm van kinderarbeid is, maar weten zelf ook wel dat dit niet klopt. Kinderen die daar nog wel over twijfelen, moeten zeker eens het verhaal van Nan lezen, een meisje dat als schoorsteenveger door het leven gaat.

Nan is een lief, klein meisje dat werkt voor de wanstaltige Wilkie Crudd. Het werk van een schoorsteenveger is levensgevaarlijk. Met gebrekkige gereedschappen moeten kinderen zich in schoorstenen voortbewegen om al het roet te verwijderen. Kinderen zijn nog klein genoeg om zich door deze gangen heen te wurmen, maar dat is niet zonder risico. Soms kunnen andere schoorsteenvegers je redden wanneer je vast komt te zitten. Als het er echt hopeloos uit begint te zien, dan wordt de Douw van de Duivel ingezet. Er wordt op gruwelijke wijze een vuurtje gestookt in de haard onder je, zodat je uit pure wanhoop wel naar de uitgang toe beweegt. Je bent dan in staat om alles op alles te zetten om vrij te komen, inclusief het breken van eventuele botten.

Nan is een uitstekende schoorsteenveger. Dit heeft ze geleerd van De Veger, een mysterieuze figuur die Nan heeft opgevoed en een zo fijne jeugd mogelijk heeft gegeven. De Veger is echter al vijf jaar verdwenen en elke avond weer hoopt Nan dat hij weer tevoorschijn komt. De Veger heeft een roetklompje achtergelaten als aandenken, maar Nan kan er weinig meer mee dan er over waken.

Op een dag komt Nan onverhoopt vast te zitten in een schoorsteen en besluit een van haar mede-schoorsteenvegers (die haar verafschuwt) de Douw van de Duivel in te zetten. Het lijkt gedaan te zijn voor Nan, maar op wonderbaarlijke wijze overleeft ze de douw. Dit blijkt te komen door het klompje dat in haar zak zat. Het is tot leven gekomen en lijkt voor de rest van zijn leven over Nan te willen waken. Het geschenk van De Veger was dus veel meer dan een roetklompje alleen. Het roetklompje groeit uiteindelijk uit tot een forse golem die misschien imposant is van uiterlijk, maar eigenlijk een heel klein hartje heeft.

De Veger - Het verhaal van een meisje en haar monster is met zijn 400 pagina's een vrij fors boek. Het verhaal snijdt vele thema's aan. Natuurlijk is het een geschiedenisreis naar het Londen van de 19e eeuw, maar er passeert nog veel meer de revue. Het boek gaat over onvoorwaardelijke vriendschap, de gigantische verschillen tussen arm en rijk en de stappen die we op technisch vlak als mensen hebben gezet. Vertaler Esther Ottens heeft het verhaal van schrijver Jonathan Auxier op poëtische wijze weten te vertalen. Moeilijke woorden worden vaak door personages zelf uitgelegd, omdat hoofdpersonage Nan vaak ook naar de betekenis moet vragen.

Ondanks de 400 pagina's voelt De Veger zeker niet aan als een lange zit. Het verhaal ontwikkelt zich gestaag en blijft van begin tot eind boeien. Je waant je tijdens het lezen echt in het Londen van de 19e eeuw, iets wat een compliment is aan de schrijver en vertaler. Het is een prachtig stuk jeugdliteratuur dat voor goede lezers in de bovenbouw en op de middelbare school een aanrader is. Het doet je wellicht meer beseffen dat we het helemaal zo slecht nog niet hebben.

Lessuggesties

De Veger - Het verhaal van een meisje en haar monster is een verhaal dat de nodige promotie in je groep nodig zal hebben. Alleen doorgewinterde lezers zullen zich door de eerste pagina's van het boek heen wurmen, net als Nan dat door de schoorstenen doet. Het is een prachtig voorleesboek wat genoeg gespreksstof opdoet om over na te praten. Voor scholen die thematisch of op projectbasis werken is dit een ideaal boek om tijdens het tijdvak Tijd van Burgers en Stoommachines te gebruiken. Naast deze suggesties staat er in het boek ook nog één wijze spreuk die ik met jullie wil delen:

‘De beste manier om iemand liefde voor lezen bij te brengen is door iets te lezen wat je zélf mooi vindt, ook al is het nog moeilijk.’ (blz. 161)

---

Wij raden dit boek aan voor...

...lezers op de basisschool die toe zijn aan wat zwaardere verhalen

...lezers die houden van een poëtische schrijfstijl

...lezers die wel tegen een stootje kunnen

---

Samenvatting / Omslag

Het is vijf jaar geleden dat de Veger is verdwenen. Sindsdien heeft Nan geen andere keuze dan te werken als schoorsteenveger voor de meedogenloze Wilkie Crudd. Wanneer Nan vast komt te zitten in een brandende schoorsteen, wordt ze gered door een golem, een wezentje gemaakt van roet en as. Charlie is lief, onschuldig en nieuwsgierig naar de wereld om zich heen. Er ontstaat een onverwachte, hechte vriendschap. Kunnen zij samen ontsnappen aan de wrede Wilkie Crudd? . Lees het onwaarschijnlijk mooie verhaal van Nan en Charlie, verteld door een van de beste verhalenvertellers van deze tijd.

"De Veger is een prachtig boek waarin de schrijver mythe, realisme en psychologie mooi samenbrengt in een spannend en ontroerend verhaal." - Susan Venings, Kinderboekenpraatjes.

"'De Veger' is gewoon het complete plaatje! Ga het absoluut lezen, ik raad het iedereen aan. Dit zou zomaar eens één van de mooiste verhalen kunnen zijn die je ooit gelezen hebt." - Heavenleigh Books .

"Dit is het mooiste prachtigste boek dat ik ooit gelezen heb en ik hoop echt dat er over dit boek ook een film word gemaakt en een deel twee, want het is echt heel mooi!" - Sanne, 11 jaar, lid van het lezerspanel