Boekbespreking De Diamant van Banjarmasin | Het kinderboekenweekgeschenk van 2020

Door Sander van Genderen - Geschiedenis is een vak dat niet elk kind erg leuk vindt. Sommige beginnen te huiveren wanneer het weer op de dagplanning verschijnt. 'Waarom moeten we iets te weten komen over wat al is gebeurd!?' is een veelgehoord argument en vraag onder basisscholieren. De reden waarom jij als kind geschiedenis niet leuk vindt kan allerlei oorzaken hebben. Een reden daarvan kan zijn dat je leerkracht er op de meest saaie manier over vertelt en dat is doodzonde! Geschiedenis is namelijk ontzettend interessant en dat is ook de insteek die schrijver Arend van Dam heeft met het kinderboekenweekgeschenk van 2020: De Diamant van Banjarmasin.

Dit kinderboekenweekgeschenk is niet een boek dat voor 96 bladzijdes lang met één verhaal is gevuld. In totaal kent het boek 8 verhaaltjes die je kennis laten maken met de geschiedenis van ons land, maar ook met die van verschillende culturen. Dit alles heeft schrijver Arend van Dam aan elkaar gepraat door persoonlijke ervaringen en gedachtes te delen. Hoe is hij aan deze verhalen gekomen? Het verhaal dat ook meteen de titel van het boek heeft gekregen is ontstaan door het bezichtigen van de collectie van het Rijksmuseum. Daar is de diamant van Banjarmasin namelijk te bewonderen. 'Je vindt hem in zaal 1.17 van het Rijksmuseum', zo vertelt Arend van Dam. Het verhaal gaat over het feit of de diamant hier wel in Nederland thuis hoort. De diamant is namelijk oorlogsbuit uit de tijd dat de Nederlanders samen met de Engelsen en Portugezen naar Kalimantan reisden met als doel om rijk te worden. Het verhaal laat je nadenken over onze vaderlandse geschiedenis en wat voor vreselijke dingen er toen hebben plaatsgevonden.

De Diamant van Banjarmasin is een wat zwaarder verhaal uit de verhalenbundel die allerlei tijdvakken van de geschiedenis doorkruist. Zo is er ook een luchtiger verhaal over schilder Rembrandt van Rijn, die plotsklaps geen opdrachten meer kreeg van de invloedrijke Oranjes nadat een schilderij voor Amalia van Solms niet in de smaak viel. Maar waarom was dat nou eigenlijk?

Zoals gezegd schrijft Arend van Dam tussendoor wat over de oorsprong van een verhaal en probeert hij dingen soms vanuit een andere hoek te bekijken. Het geeft de verhalen iets meer lading doordat er een lange inleiding is, en dat zet je als lezer vaak aan het denken.

Lestips

Met het lespakket van de Kinderboekenweek wordt De Diamant van Banjarmasin gebruikt om het te hebben over bronnen. Elk geschiedenisverhaal is immers ontstaan vanuit een bron. Dit kan een geschreven bron zijn, maar ook een voorwerp dat goed bewaard is gebleven. Zeker in de tijd van de Jagers en Boeren zijn we door voorwerpen wijzer geworden.

Als inleiding voor geschiedenislessen

Naast bovenstaande interessante insteek voor lesmateriaal, leent het boekje zich in mijn ogen ook uitstekend voor een inleiding voor geschiedenislessen. Wanneer je het wilt hebben over het koloniale verleden van Nederland, dan is De Diamant van Banjarmasin een mooie inleiding. Hoe zat het precies met de besturing van Nederland en het ontstaan van de gewesten? Een verhaal over de edelen van Nederland is in het boek terug te vinden!

Begrijpend lezen en Woordenschat

Nee, het kinderboekenweekgeschenk van 2020 staat niet bol van de ingewikkelde woorden waar menig bovenbouwer over zal struikelen, maar elk verhaal kent er wel een paar die interessant zijn om te behandelen. Het gaat hier dan met name over culturele- over geschiedenistermen. Vanwege de betrekkelijk korte lengte van de verhalen, lenen deze zich uitstekend voor een les begrijpend lezen. Bij het verhaal De Neus van Amalia hebben wij zo'n les bedacht, die hieronder is te downloaden! (Mail voor de antwoorden naar leesdetectives@gmail.com!)

Les bij De Diamant van Banjarmasin

.pdf

Download PDF • 199KB