Toen het oorlog was, 1914-1918 (10+) | Hét naslagwerk over De Grote Oorlog

In België praten ze veel over "De Grote Oorlog." Wij Nederlanders kijken daar dan naar en denken dat de Belgen het over de Tweede Wereldoorlog hebben. Echter hebben zij het over de oorlog die op België misschien nog wel meer impact heeft gemaakt dan de Tweede Wereldoorlog: de Eerste Wereldoorlog. De oorlog die een verbetering heeft betekend van de uitvindingen van de radio en de telefoon, maar ook de oorlog die verantwoordelijk is voor lugubere manieren van oorlogsvoering met gifgas, prikkeldraad, machinegeweren, de tank en loopgraven.

Toen het oorlog was, 1914-1918 is uitgegeven door Gottmer en is online vrij groot gelanceerd. Het boek is een non-fictieboek (informatieboek) en gaat over alle gebeurtenissen in West-Europa over de oorlog. Het boek is opgedeeld in verschillende hoofdstukken en dit is (wonder boven wonder) niet per se ingedeeld op tijd, maar op onderwerp. Dat maakt het niet minder overzichtelijk, want alle informatie kun je weer terugbrengen op de tijdlijn. Daarnaast zijn de hoofdbegrippen dikgedrukt en je kunt achterin dat begrip terugvinden door een bladzijdenummer waar goed wordt uitgelegd wat het begrip inhoudt.

In het eerste hoofdstuk is een groot overzicht te zien van hoe de oorlog zich globaal ontwikkelde, daarna worden de hoofdrolspelers van alle landen in de spotlight gezet, er zijn hoofdstukken over hoe het leven was voor de soldaten, hoe de gevechten gingen en welke technieken er werden gebruikt. Echter zijn er ook drie hoofdstukken over hoe de mensen het thuis hebben beleefd, wat een totale oorlog is en hoe dieren een grote rol hebben gespeeld. Het boek sluit af met het einde (om 11.11 op 11-11-1918 heerlijke datum voor de OCD'ers onder ons) en de herdenkingsmonumenten en andere gevolgen vandaag de dag. Tenslotte vind je in het begin een inleiding en een tijdlijn en achterin een register en een persoonlijke noot van de schrijvers.

Met geweldige tekeningen en foto's is dit een geweldig naslagwerk voor kinderen. Veel kinderen zijn geïnteresseerd in de Wereldoorlogen, omdat het meer tot de verbeelding spreekt dan de oorlogen die er waren in de 17e eeuw. Natuurlijk zijn er veel lugubere dingen gebeurd in de Eerste Wereldoorlog. De keuzes van de schrijvers zijn er om die wel te benoemen, maar om niet in details te treden. Dat vinden wij een hele wijze keuze, omdat daardoor de oorlog wel bespreekbaar wordt en toegankelijk wordt voor kinderen. De nare details leren ze later wel als ze wat ouder zijn en daar aan toe zijn.

In de klas is dit boek dus enorm goed te gebruiken, omdat het is afgestemd op de kinderen en omdat er wel duidelijk wordt waarom de oorlog is gevoerd en feitelijk wordt omschreven hoe de oorlog was. Het boek leent zich ook voor zelfonderzoek van de kinderen. De bladzijden zijn op A4-formaat en dus ook goed te kopiëren en te verspreiden in de klas, om ieder kind zelf een onderdeel van de oorlog te laten bestuderen. Denk aan een project waarin ieder groepje een bepaald land of jaar voor zijn/haar verantwoording neemt in de WO I en waarbij ze zelf de informatie moeten halen uit deze bron. Dat zou uitstekend kunnen.

Concluderend is Toen het oorlog was, 1914-1918 een geweldig boek om te gebruiken in de lessen, maar het is ook een feest om te lezen. Ik ben bijvoorbeeld enorm geïnteresseerd in geschiedenis en lees dit boek in een zucht uit. Ik denk dat het een naslagwerk is dat niet mag missen in een schoolbibliotheek (zowel op de basis- als op de middelbare school).

Dit boek raden wij aan voor...

... kinderen die gek zijn op geschiedenis en oorlogen interessant vinden

... leraren die kinderen iets meer willen vertellen over de Eerste Wereldoorlog

... mensen die zich bij de oorlog wanen

Samenvatting/Omslag

‘Toen het oorlog was, 1914-1918’ is een prachtig verzorgd non fictie-kinderboek over de Eerste Wereldoorlog. Dit informatieve boek heeft oog voor het internationale verloop van de oorlog, maar vooral ook voor de situatie in Nederland en België. Een prachtige uitgave vol historische fotografie en fullcolour-illustraties. Auteurs Annemiek de Groot, Roos Jans, Juul Lelieveld, Liesbeth Rosendaal en Marrit Boogaars van tekstbureau Patsboem! educatief weten als geen ander de geschiedenis op een begrijpelijke en informatieve manier uit te leggen voor kinderen in de bovenbouw van de basisschool. Voor het eerder verschenen ‘Toen het oorlog was, 1939-1945’, dat over de Tweede Wereldoorlog gaat, won het team van Patsboem! educatief een Zilveren Griffel. ‘Toen het oorlog was, 1914-1918’ is encyclopedisch opgezet en heeft thematische hoofdstukken, bijvoorbeeld over het ontstaan van de oorlog, de belangrijkste gevechten en het leven aan het front. Illustrator Irene Goede maakte de sfeervolle illustraties, die de soms indringende tekst verluchtigen en een extra dimensie geven aan de historische fotografie.